Glas-in-lood ramen van Jos ten Horn
Sinds januari 2025 liggen in het depot van het museum drie glas-in-lood ramen van Jos ten Horn (1894-1956). Voorlopig waren ze opgenomen als langdurige bruikleen, maar 24 oktober werd het een officiële schenking. Net als de eerdere werken van Jos ten Horn werden ze ons aangeboden door Theo L.M.M. van der Sman, emeritus pastoor.
De ramen zijn afkomstig uit de RK kerk Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand te Mariaparochie. Deze kerk werd in 1923 vergroot en verbouwd en Jos ten Horn kreeg de opdracht voor de wandschilderingen en glas-in-lood ramen. Het zijn waarschijnlijk zijn eerste glas-in-lood ramen. De geschonken ramen zijn slechts de bovenkanten van de oorspronkelijke ramen. Omdat het licht in de kerk dat door de ramen naar binnen viel als te donker werd beschouwd werd in de jaren 60 van de vorige eeuw besloten de ramen te verwijderen. In 1998 kreeg de Theo van der Sman drie dozen met losse glasfragmenten uit handen van Marina Eshuis (1934-2024). Van de onderkant van de ramen is niets overgebleven. De fragmenten weden aan Diego Semprun Nicolas (1954) gegeven, glazenier in Tubbergen. Hij heeft de glaspuzzelstukken zorgvuldig en vakkundig weer in lood gezet en er een geheel van gemaakt.
Jos ten Horn is in Wageningen geboren, zijn ouders hadden een winkel in de Hoogstraat. Hij overleed op 62-jarige leeftijd in Utrecht. Hij heeft in Nederland voor heel veel kerken wandschilderingen, staties en glas-in-loodramen gemaakt. Zijn eerste tekenlessen kreeg hij van August Falise. In Amsterdam volgde hij de Rijksschool voor Kunstnijverheid. Na zijn opleiding was hij kort ontwerper bij atelier Cuypers en Co in Roermond. In 1944 werd tijdens de slag om Arnhem zijn huis en atelier met al zijn werken vernietigd. Na de Tweede Wereldoorlog vestigde hij zich in Utrecht. In 1950 werd hij aan de in 1948 opgerichte Jan van Eijckacademie in Maastricht hoogleraar monumentale kunst en glaskunst. Ten Horn was met zijn werk binnen de katholieke kunstuiting vernieuwend, zijn stijl komt het dichts bij een expressionistische vormentaal.
Ook deze werken zijn net als de eerdere geschonken werken geschonken ter nagedachtenis aan Marina Eshuis, die in navolging van haar vader de collectie van Jos ten Horn bewaard heeft.
Om de ramen goed te tonen zijn ze in lichtbakken geplaatst die Jilles van Nielen er speciaal voor gemaakt heeft. De ramen zijn t/m 13 november te bewonderen in de Torckkamer.
Saskia Werner